Merkez Bankası Ne Demek İstiyor? Borsa da Nasıl Karşılık Bulacak?

Merkez bankası 20 Temmuz'da politika faizini 20'ye çıkarması beklenirken 17,5 a yükseltti ve parasal sıkılaşmanın devam edeceğini açıkladı .

Bir yandan parasal sıkılaşma derken bir yandan kredilerde firmaları özellikle ihracat firmalarının önünün kesilmeyeceğini selektif krediler yaratılacağını yazılı metinde açıkladı.

Yeni kadro geldiğinden bu yana ilk kez ekrana çıkan Gaye Hanım'ın gerçekler hakkında konuşması piyasanın çok hoşuna gitti. Hafta kapanışına doğru yapılan atamalar yine bankacılık hisseleri önderliğinde gayet olumlu karşılandı.

Seçim sonrasında;

1. Beklenen faiz artışı yani yüklü artırım gerçekleşmedi; enflasyona yakın bir politika faizi bir yana sadece artış başlangıcı verildi.

Olumlu yanı; bankaların elinde bulunan tahviller daha yavaş zarar yazacak. Tek bir dönemde oluşacağına bu rakamları parça parça göreceğiz.

Olumsuz yanı; piyasa daha agresif olmasını bekliyordu, çünkü enflasyonu bu faiz ile durdurmamız mümkün değil.

2. Kur tarafında seçim sonrası atılan ve kademeli olarak serbest bırakılması ya da serbest gösterilmesi;

Olumlu yanı; ihracatçı firmalar artan maliyet kalemlerini bu artış ile dengelemiş olacak biz bunu ancak 3. çeyrek mali verilerde göreceğiz.

Olumsuz yanı; hızlı kur artışının enflasyona olan geçişkenlik etkisi, kur artışı ile birlikte her ürüne bir o kadar zam gelmesi ve yaşanan fiyat artışının direkt olarak enflasyonu tetiklemesi, bunu gören hane halkının alımlarını öne çekmesi. 2023 sene sonuna kadar yüksek enflasyonist sürecinin devam edeceğini gösteriyor .

3. KKM tarafında karşılık oranların artması bankaların daha çok normal mevduat yaratması ve KKM tarafının azaltılması hedefleniyor; öncelikle burada oluşmasını beklediğim durum kurun daha stabil halde kalması KKM sahiplerinin burada kur farkı geliri almasını engellemek ve bu algıyı kırmak. Bu algıyı kırmak için sene sonuna kadar kurun daha stabil olması ve yeni bağlanan KKM'ler dahil daha az getiri elde edildiğini mevduat sahipleri görmeli. Sonrasında normal mevduat ve KKM arasında oluşan faiz farkı ile mevduat sahiplerinin kararlarını değiştirmeleri. Bu sürecin dediğim gibi en az 3-4 aylık bir kur sabitliğine ihtiyacı var. Yüksek enflasyon beklentisi ve negatif mevduat getirisi buradaki geçişkenliği zorlayacaktır. Asıl hareketi 2024 Mart ayı sonrasında göreceğiz.

Peki Merkez Bankası ne yapmaya çalışıyor; Merkez bankası her ne kadar kendi başına görünse de burada sert adımlar atılmamaya dikkat ediyor. Merkez bankasının amacı piyasa ve fiyat istikrarıdır. Burada; sektörlerin bir kısmını sıkılaştırmak, büyütmek gibi kavramların aynı anda uygulanması tamamen yanlıştır. Eğer sıkılaşma olacaksa burada büyümeden feragat edilir, maaşlar artarak büyüme beklentilerini yüksek tutarak ve en önemlisi yüksek kur ile istediğimiz hedeflere varamayız.

Satır aralarından yakaladığımız en önemli bilgi; Gaye Hanım'ın dediği gibi 2024 2. yarısında bu sıkılaşma etkisini görmeye başlayacağız doğru söylüyor çünkü asıl seçim sonrası daha rahat adımlar atılacak ve talep bu atılan adımlar ile durdurulacaktır. Yani hem büyüyeyim hem de enflasyonu kontrol edeyim, kuru ise dışardan bulunan kaynaklar ile kontrol edeyim derseniz bir noktada tıkanmış olacağız.

O kadar kötü adımlar atıldı o kadar kötü kararlar verildi ki, şimdiden başlayıp her hafta bir kuralı kaldırsak sene sonuna kadar sürer. Bu da olumlu karşılanır. Ben faizin seçim dönemine kadar 25-28 bandında kalacağını, sıkılaşma ile ilgili yine yüksek kredi faiz oranı, ihracatçılara görece daha uygun krediler sağlanacağı görüşündeyim.

Sonuç olarak ben atılan adımları olumlu ama düşük etkili buluyorum. Bundan sonra atılacak her adım olumlu olacaktır. Kadro değiştikten sonra açıkçası sene sonu enflasyon beklentisi olarak %58 gibi bir oran beklemezdim. Bu oran artan maaşlar, yüksek kur, artan vergi kalemleri ve beklentinin aşağı çekilmemesinden oluşmuş görece düşük bir tahmin.

BORSA;

Hisseler seçim sonrasında belirsizliğin kalkması ile birlikte iyi bir yükseliş kaydetti, hisse bazlı olarak kazananlar, yerinde sayanlar ve USD bazlı kazanç sağlayanlar oldu. Ama genel olarak ivme yukarı yönlü idi. Bundan sonrasında ne olacak derseniz;

• İhracat yapan firmalarda karlılığın artığını göreceğiz; artan kur firmaların artan maliyetlerini daha yönetmesine fırsat verecektir. Avrupa ve ABD tarafında artan faiz oranları sıkılaşmasının son bölümlerine gelmeleri buradaki tüketici topluluğunun bir noktada ihtiyaçlarını azaltacağını bilmeliyiz. Gerek ABD gerek EURO bölgesi arttırdıkları faiz oranları ile enflasyon üzerine çıkıp burada bir müddet kalıp, oluşan yüksek iş gücü piyasasını kırıp izleyecekler. Bu tabii ki tüm dünyayı etkileyecektir. Firmalarımız özelinde sene sonuna kadar adetsel bazda etki göreceklerini düşünmüyorum.

• Borsa tarafında elbet bir noktada kar satışları olacak hatta bu öyle bir noktaya gidecek ki al tuşuna basamayacağız. Ama bu etkiler kısa vadeli olacaktır. Unutmamız gereken tek şey herkesin beklediği bir durum varsa o borsa da hemen gerçekleşmez tıpkı şu sıralar olduğu gibi, piyasa bunu son noktaya zerresine kadar kullanır.

• 3. çeyrek ihracatçı firmalar özelinde iyi bilançolar bekliyorum.
  

• PERAKENDE bence hala etkili. Değişen fiyatları hızlıca tüketiciye yansıtan bir sektör ayrıca fiyat algısının bozulması insanların daha çok stok yapmasına ve evde tüketmesine sebep oluyor, beklediğim sıkılaşma olsa bile portföylerde dengeleyici bir yatırım olarak koyulabilir.

• GYO'lar hala defter değerinin altında ve 2022 değerlemeleri ile duruyor .

• Bankalar tarafında kar rakamlarında uçacak kaçacak bir durum yok ama açıklanan her iyimser haber düşük değerli olan banka hisselerini daha yüksek çarpan ile fiyatlanmasını sağlayacaktır.

• Karşıt yatırım ile şu sıralar yüzüne bakılmayan hisse ve sektör grupları biriktirmek için iyi zamanlar olabilir.

Özkaynak karlılığı yüksek ve yükselen firmalarda, yatırım hikayesi olan firmalar radarda olmalı ve buralarda uzun vadeli yatırımcı olmalıyız. Ancak bu şekilde fiyat hareketlerinden korunur gerçek kazanç sağlarız.